HASI ETXETIK….
…ETA EUSKARAZ MUNDURA ZIKLOA
KARMELO AYESTA: EUSKALDUN BATEN HIZKUNTZA BIDAIA
URRIAK 5, ASTEAZKENA
19:00ETAN IRIZAR JAUREGIAN
Euskaldun baten hizkuntz bidaiaren gaineko hausnarketa Karmelo Ayestaren eskutik
Euskararen erabilerak izan duen bilakaerak agerian jarri du aldaketa sakona dela hizkuntz ohitura berriak barneratzea. Hizkuntz bidaia hori erraztea da hitzaldiaren helburu nagusia. Hausnarketaren sorburuan, honako hiru galdera hauek daude: Zergatik aldatu hizkuntza-jokabidea eta euskaraz bizitzen saiatu? Zer gaitasun landu behar dira prozesua arrakastatsua izan dadin? Zer oinarri teoriko eta metodologiko erabil daitezke norberaren euskararen erabilera-marka hobetzeko? Hitzaldian, honelako erantzunak proposatuko dira:
- Euskaraz bizitzeko motibazioa indartsuagoa da norberaren asmo transzendentaletan eta balioetan oinarritzen denean.
- Prozesuaren arrakasta bermatzeko beharrezko dira gaitasun emozionalak lantzea, nork bere buruaren ezagutzan sakontzea, huts egitetik ikastea, eta euskararen gaineko aurreiritziak zalantzan jartzea.
- Emaitza hobeak lortzen dira elkarlanean arituta, eta enpatia eta konfiantzatik abiatuta, hizkuntza-gatazkaren paradigma erabilita baino.
TXERRA RODRIGUEZ: “SUTONDOKO KONTUAK” LIBURUAREN AURKEZPENA
URRIAK 19, ASTEAZKENA
19:00ETAN IRIZAR JAUREGIAN
Txerra Rodriguezek Emuneko hizkuntza aholkulari legez egiten du lan, ahaztu barik soziolinguistika teorikoa eta, batez ere, soziolinguistika horren dibulgazioa. “Sutondoko kontuak” bere lehen liburua aurkeztuko digu: “Txatalez osatutako liburua duzu hauxe, irakurle. Sutondoetan izaten diren elkarrizketen antzera, anabasa nagusi dela ematen du orri hauetan. Hala ere, dena hari ikusezin batek lotzen du: soziolinguistikak eta haren dibulgazioak. Izan ere, soziolinguistikaren erpinetatik edan, digeritu eta zuei botatakoak dira berba hauek guztiak. Istorioak txirikordatzen dira liburuan, batzuetan umore beltzetik, beste batzuetan gordinetik. Josi eta jostatzen. Utopiatik errealitate gordinera, ametsetik ezintasunera maiz. Baina ilusioak eta kemenak blaitzen dituzte liburu honen istorioak. Liburuan, gainera, ez dago disimulurik. Sutondoko lapikoetan zer dagoen argi erakutsi nahi izan du egileak, bere ikuspuntua argi utzi du, han eta hemen egin dituen lapurretetan, baita berak esandakoetan ere. Sutondora batu eta supazterrera arrimatu, su berriak pizten eta su zaharrak mantentzen. Garenaren eta izan nahi dugunaren arteko amildegian zorrotz. Berbatik berbara saltoka adarrik adar, baina euskaltasun berriaren enborrari lotuta”.
DOKUMENTAL EMANALDIA: IÑIGO ASENSIOREN ‘Euskara Munduan–Besteen ahotan’ dokumental emanaldia
URRIAK 26, ASTEAZKENA
19:00ETAN ZABALOTEGI ARETOAN
Kamera eskuetan hartu eta mundu zabaleko hainbat herrialdetan egon da Iñigo Asensio, sortzez hain urrutikoak diren euskal hiztunak zerk bultzatu zituen gure hizkuntza ikastera jakiteko asmoz.
Euskara Munduan (2014) dokumentalaren bigarren eta azken atala da honakoa. Lehenengoa atzerrian bizi ziren euskal hiztunekin izan bazen, oraingoa jaiotzez atzerritarrak diren eta, aldi berean, euskaldun direnekin egon da.
Protagonista desberdinen bizipenak jasotzen ditu lanak, beraz. Jose Miguel Ramirez kolonbiarra eta poliglota lehenengoz etorriko da Euskal Herrira, eta bidaia EGA ziurtagiria ateratzeko aprobetxatu nahi du. Lortuko ote du? David Romtvedt AEBko Wyoming estatuan bizi da eta aitaginarreba zuen euskalduna. Harekin hitz egiteko ikasi zuen, baina orain badu lagun gehiago euskaraz aritzeko; Madeleine Harriet, 90 urteko amona, tartean. Chris eta David Bieter Idaho estatuko Boise hiriko epailea eta alkatea dira. Davidek bere aitona artzainaren eta euskaldunen gorabeherak kontatu zizkion Barack Obama AEBko presidenteari Air Force One hegazkinean. Hui Huang-ek Antzuolako Elay enpresak Txinan duen lantegian egiten du lan. Badaki euskara hitz egiteak enpresa barruan komunikazioa erraztuko diola. Saharako haurrek, berriz, argi daukate euskaraz ere jolas daitezkeela; bi herrien arteko elkartasun-harremanetik kanpalekuetara eraman dute altxorra da euskara.
Asensiok euskal kulturaren mugak hizkuntzaren bidez zabaltzeko aukera jasotzen du, euskalduntasuna eta gure errealitatea Euskal Herritik kanpo zabalduta. Protagonistek euskararen aurrean erakusten duten errespetua eta interesa, euskarak kultura berri bat ezagutzeko eman dien bidea erakusten du, protagonista bakoitzaren historia kontatuz.
Urruneko senideen bideari heldu nahia, interes linguistikoa, herri bat ezagutzeko bere hizkuntza ezinbestekotzat jotzea… Hamaikatxo dira munduko txoko ezberdinetan, hemendik urrun, gure herriaren eta gure hizkuntzaren berri izatearen aldeko apustua egin dutenak, eta asko dira horien artean hizkuntza hori ikasi eta menderatzeko erronka onartu dutenak ere.
Istorio zinez ezberdinak, berriro, eta, protagonisten jatorria edozein dela ere, munduan zehar euskararen mapa linguistikoa marrazten lagunduko digutenak.
Euskara Munduan-Besteen ahotan dokumentala (62 minutu) Iñigo Asensiok (Tolosa, 1985) zuzendu du, eta Korima Filmsek, Traola Sormena & Mediak eta Euskal Telebistak ekoitzi dute, Eusko Jaurlaritzaren eta Gipuzkoako Foru Aldundiaren laguntzarekin.